CANNES SİNEMA ŞENLİĞİ’NDE FAVORİ OLDU
2024 Cannes Sinema Şenliği’nde Heyet Mükafatı ve birinci “Toplu En Yeterli Bayan Oyuncu Ödülü”nü (ödül üç bayan oyuncuya verildi) kazanan Emilia Pérez, Kasım ayında Netflix’te yayınlanmasının akabinde ödül döneminin favorisi haline geldi. Fransız direktör Jacques Audiard’ın yönettiği sinema, Altın Küre’de “En Uygun Sinema – Müzikal yahut Komedi” dahil 10 kolda aday gösterildi, 4 ödül kazandı ve Oscar adaylıklarında öne çıktı. Sinema, Memleketler arası Uzun Metraj, Makyaj ve Saç Tasarımı, Özgün Müzik ve iki müziğiyle toplam 6 kısımda Oscar kısa listesinde yer aldı.
FİLMİN KONUSU
Emilia Pérez, cinsiyet değiştirme ameliyatı olan bir Meksikalı uyuşturucu baronunun hata dünyasından çıkış öyküsünü anlatıyor. Karakterin trans kimliği ve Meksika’nın uyuşturucu savaşı, eleştirmenler tarafından “cesur ve avangart” olarak nitelendirilse de, trans ve kuir topluluklarından önemli reaksiyonlar aldı. LGBT örgütü GLAAD, sineması makûs bir trans temsil örneği olarak kınadı, kimi eleştirmenler sinemanın klişelere dayandığını ve translık ile kabahat öykülerini yüzeysel bir biçimde ele aldığını belirtti.
BİR KLİŞE SEÇKİSİ
Audiard’ın tıpkı isimli opera librettosundan uyarladığı sinema, bilhassa baş karakter Emilia’nın (Karla Sofía Gascón) trans kimliğini “kurtarıcı” bir araç olarak kullanması nedeniyle reaksiyon çekti. Tenkitler, sinemanın translık temasını derinlikten mahrum bir biçimde ele alıp, bunu bir “kılık değiştirme” ya da “anlatı kalkanı” olarak kullandığını savunuyor. Ayrıyeten, Meksika’nın kültürel temsillerinde tekila, guacamole üzere basmakalıp ögelere yer verilmesi, İspanyolca diyalogların ise yetersiz kullanımı tartışma yarattı.
TARTIŞMALI OSCAR YOLU
Oscar mükafatları için güçlü bir aday olarak görülen Emilia Pérez, Hollywood’un sık sık tercih ettiği bir formüle uyuyor: Azınlık kümeleri merkezine alan, fakat klişelere meydan okumayan ömür hikayeleri…
Film, Crash (2005), Green Book (2019) ve Dallas Buyers Club (2013) üzere, iletileriyle daha çok beyaz/heteroseksüel izleyici kitlesine hitap eden projelere benzetiliyor…
Tüm tartışmalara karşın, Audiard’ın sineması ödül döneminde ses getirmeye devam ediyor. Lakin bu durum, Hollywood’un marjinal toplulukları nasıl temsil ettiğine dair yeni soruları gündeme taşıyor.
Film, Hollywood’un ‘woke kültür bombardımanı’ karşısında bir kurtarıcısı mı, yoksa yeni devrin öne çıkan kuir temalarının yüzeysel bir anlatımı mı..
Kararı vermek izleyiciye kalıyor…
Çeviri
*Woke kültürü: Cinsel yönelim ve etnisiteye dayalı adalet kavramlarındaki sorunlara dair farkındalığı olduğunu sav edenler için kullanılan sözcük.